17.11.17

Ηταν τα μνημόνια... μια τρύπα στο νερό;...

Για προχειρότητα και απειρία στον σχεδιασμό και τη διαχείριση των ελληνικών μνημονίων κατηγορεί λίγο-πολύ την...
Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ), εκτιμώντας ότι δεν ήταν αποτελεσματικά όσο θα έπρεπε, απόδειξη η περιορισμένη συμβολή τους στην ανάπτυξη και το γεγονός ότι στα μέσα του 2017 δεν έχει επιτευχθεί η αποκατάσταση της ικανότητας της χώρας να χρηματοδοτεί τις ανάγκες της από τις αγορές...

Για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απάντησε ο αρμόδιος επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος επικαλέστηκε τις «εξαιρετικές συνθήκες» που επικρατούσαν στη διάρκεια της ελληνικής κρίσης και θεωρεί ότι αυτό που έχει σημασία είναι ότι αναμένεται μια «προοδευτική επιστροφή» στις αγορές για την Ελλάδα...

Σε έκθεση που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, το ΕΕΣ αποσαφηνίζει ότι αντικείμενο του ελέγχου του ήταν η από μέρους της Επιτροπής διαχείριση των τριών προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα, «υπό το πρίσμα του θεσμικού πλαισίου των διαφόρων μέσων χρηματοδοτικής συνδρομής που χρησιμοποιήθηκαν».

Ως προς το εν εξελίξει πρόγραμμα, ο έλεγχος επικεντρώθηκε μόνο στα ζητήματα σχεδιασμού. Ουσιαστικά, λοιπόν, καλύπτεται η έγκριση και η υλοποίηση των δύο πρώτων μνημονίων.

Στην έκθεση παρατηρείται ότι «στα μέσα του 2017, η Ελλάδα εξακολουθεί να χρειάζεται εξωτερική χρηματοδοτική στήριξη». Και βάσει των διαπιστώσεων του ΕΕΣ, «οι στόχοι των προγραμμάτων έχουν επιτευχθεί σε περιορισμένο μόνο βαθμό».

Γενικώς, «μολονότι ο σχεδιασμός των προγραμμάτων όντως διευκόλυνε την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα», διαπιστώνονται «αδυναμίες...».

Σύμφωνα με τον εισηγητή της έκθεσης Τομέ Μουγκουρούζα, «τα προγράμματα οικονομικής προσαρμογής που συμφωνήθηκαν για την Ελλάδα αφότου ενέσκηψε η χρηματοπιστωτική κρίση εξασφάλισαν βραχυπρόθεσμη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και βοήθησαν να προχωρήσουν ώς έναν βαθμό οι μεταρρυθμίσεις».

Για να συμπληρώσει: «Βέβαια, τα προγράμματα αυτά συνέβαλαν περιορισμένα μόνο στην ανάκαμψη της χώρας και, σύμφωνα με την κατάσταση που διαπιστώθηκε στα μέσα του 2017, δεν είχαν επιτύχει να αποκαταστήσουν την ικανότητα της χώρας να χρηματοδοτεί τις ανάγκες της από τις αγορές».

Και να καταλήξει: «Τα προγράμματα προώθησαν μεταρρυθμίσεις και αποσόβησαν τον κίνδυνο η Ελλάδα να αθετήσει τις υποχρεώσεις της. Ωστόσο, η ικανότητα της χώρας να χρηματοδοτείται πλήρως από τις χρηματοπιστωτικές αγορές εξακολουθεί να αποτελεί δύσκολο εγχείρημα».

Το ΕΕΣ προσάπτει στην Επιτροπή «έλλειψη πείρας» για τη διαχείριση των μνημονίων, τα οποία «δεν είχαν ιεραρχηθεί σωστά με βάση τη σημασία τους, ούτε εντάχθηκαν σε κάποια ευρύτερη στρατηγική για τη χώρα».

Επιπλέον, «οι μακροοικονομικές παραδοχές των προγραμμάτων δεν αιτιολογούνταν καταλλήλως, ενώ η συνεργασία με τους άλλους θεσμούς ήταν μεν αποτελεσματική αλλά άτυπη».

Από την άλλη πλευρά, χαρακτηρίζεται «ικανοποιητική» η παρακολούθηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της συμμόρφωσης ως προς την υλοποίηση των προγραμμάτων από την Ελλάδα.

Σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις, εκτός από τη διαπίστωση καθυστερήσεων, αναφέρεται ότι «ορισμένα βασικά μέτρα δεν ήταν επαρκώς αιτιολογημένα».

Και συγκεκριμένα ανά τομείς:
 

Φορολογία και τη δημόσια διοίκηση: Εκτιμάται πως απέφεραν δημοσιονομική εξοικονόμηση, αλλά «η εφαρμογή των δομικών στοιχείων ήταν ασθενέστερη». 
Αγορά εργασίας: υποστηρίζεται ότι απέκτησε μεγαλύτερη ευελιξία και έγινε πιο ανταγωνιστική, υπενθυμίζοντας ότι στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος «συνεχίζονται περαιτέρω κανονιστικές αλλαγές». 
Χρηματοπιστωτικός τομέας: θεωρείται ότι αναδιοργανώθηκε ουσιαστικά, αλλά το κόστος αυτό υπερέβη τα 45 δισ. ευρώ που εισήχθησαν στο τραπεζικό σύστημα, από τα οποία μόνο ένα μικρό μέρος μπορεί να ανακτηθεί.

Η έκθεση παρατηρεί ότι το ΑΕΠ της χώρας συρρικνώθηκε κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων κατά περισσότερο από το ένα τέταρτο και η Ελλάδα δεν ανέκαμψε, όπως αρχικά είχε προβλεφθεί το 2012.

Και φροντίζει να επισημάνει ότι «λόγω των δυσμενών μακροοικονομικών εξελίξεων και του κόστους των τόκων για το υφιστάμενο χρέος, ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ συνέχισε να αυξάνεται».

Αναφέρεται επίσης ότι τα προγράμματα εξασφάλιζαν βραχυπρόθεσμη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αλλά δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την απότομη επιδείνωση των ισολογισμών των τραπεζών, κυρίως λόγω των δυσμενών μακροοικονομικών και πολιτικών εξελίξεων, ενώ η ικανότητα των τραπεζών να παρέχουν χρηματοδότηση στην πραγματική οικονομία περιορίστηκε.

Ο ΕΕΣ συστήνει στην Επιτροπή, μεταξύ άλλων, τα εξής:
 

Διασφάλιση ότι τα προγράμματα ενσωματώνονται σε μια γενική αναπτυξιακή στρατηγική για τη χώρα. 
Θέσπιση σαφών διαδικασιών που να εξασφαλίσουν ότι η παρακολούθηση των προγραμμάτων είναι συστηματική και ακριβής τεκμηριωμένη. 
Επίτευξη συμφωνίας με τους εταίρους του προγράμματος ώστε οι ρόλοι και οι μέθοδοι συνεργασίας να είναι καθορισμένοι και διαφανείς.
Συστηματικότερη εκτίμηση της διοικητικής ικανότητας του κράτους-μέλους να εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις και την ανάγκη τεχνικής βοήθειας. 
Εξέταση της καταλληλότητας και του χρονοδιαγράμματος των μέτρων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε κράτους-μέλους.
Ενδιάμεση αξιολόγηση για διαδοχικά προγράμματα συνδυασμένης διάρκειας άνω των τριών ετών. 
Kατάλληλο πλαίσιο υποστήριξης και εποπτείας για την περίοδο μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος.

Ο επίτροπος Π. Μοσκοβισί, για τον οποίο η έκθεση είναι μια ψυχρολουσία, επικαλέστηκε στη γραπτή απάντησή του στον ΕΣΣ τις εξαιρετικές περιστάσεις και δυσκολίες κατά την περίοδο των προγραμμάτων, αναφέρει ότι η Ελλάδα βρίσκεται μόλις 9 μήνες πριν από την ολοκλήρωση του προγράμματος, εκπληρώνει τις μεταρρυθμιστικές της δεσμεύσεις και αρχίζει πλέον να αισθάνεται τα οφέλη.

Η οικονομία, λοιπόν, ανακάμπτει, η ανεργία μειώνεται και «μια προοδευτική επιστροφή στις αγορές έχει καταστεί αξιόπιστη προοπτική για την Ελλάδα».

Η έκθεση του ΕΕΣ δεν είναι δεσμευτική για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη-μέλη...


efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: